Στόχος της παρούσας έρευνας είναι η μελέτη της ελληνικής που ομιλείται ως γλώσσα πολιτισμικής κληρονομιάς σε τρεις ελληνικές κοινότητες απομακρυσμένες μεταξύ τους: την ελληνική κοινότητα του Σικάγο (Η.Π.Α,), της Αγίας Πετρούπολης (Ρωσία) και της Μόσχας (Ρωσία), προκειμένου να συλλεχθούν για πρώτη φορά δεδομένα από τις συγκεκριμένες κοινότητες, τα οποία θα συνεισφέρουν στη θεωρητική συζήτηση περί γλωσσών πολιτισμικής κληρονομιάς, αλλά και θα αξιοποιηθούν περαιτέρω, σε πρακτικό επίπεδο, για τη συγγραφή στο μέλλον κατάλληλων αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών και αποτελεσματικών μεθόδων για τη διδασκαλία της ελληνικής ως γλώσσας πολιτισμικής κληρονομιάς, ώστε να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η γνώση και χρήση της ελληνικής –που σταδιακά υποχωρεί υπό το βάρος της χρήσης των γλωσσών της πλειονότητας.
Η έρευνα θα επιχειρήσει να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα:
- Ποιες οι λειτουργικές (περιστάσεις χρήσης, λειτουργικοί περιορισμοί) και δομικές (φωνολογικές, μορφολογικές, συντακτικές, λεξιλογικές, πραγματολογικές) ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των τριών συγκεκριμένων ποικιλιών της ελληνικής ως γλώσσας πολιτισμικής κληρονομιάς;
- Ποια η σχέση των παραπάνω ποικιλιών με την Κοινή Νεοελληνική σε δομικό επίπεδο;
- Η γνώση της ελληνικής στις νεότερες γενιές επιτελείται μέσω προφορικής μεταβίβασης με φυσικό τρόπο της γλώσσας πολιτισμικής κληρονομιάς από γενιά σε γενιά (heritage language transmission) ή μέσω συστηματικής εκμάθησης σε σχολεία (reacquisition);
- Διαφέρουν τα κίνητρα (motivation) διατήρησης της ελληνικής ως γλώσσας πολιτισμικής α) ανάλογα με την κοινότητα, β) το φύλο, γ) την ηλικία;
- Διαφέρει ο βαθμός γονεϊκής εμπλοκής για τη διατήρηση της ελληνικής ως γλώσσας πολιτισμικής σε ομιλητές νεότερης γενιάς ανάλογα με την κοινότητα;
- Ποια η σχέση διαλεκτικών ποικιλιών όπως η Ποντιακή με την ελληνική που ομιλείται στην Αγ. Πετρούπολη και τη Μόσχα ως γλώσσα πολιτισμικής κληρονομιάς;
Η έρευνα θα διαρκέσει δεκαπέντε μήνες και θα αναπτυχθεί σε επτά (7) πακέτα εργασίας (ΠΕ) στο πλαίσιο τεσσάρων (4) φάσεων. Κατά την προπαρασκευαστική φάση θα σχεδιαστεί και θα συγγραφεί ο οδηγός με το πρωτόκολλο συλλογής δεδομένων, θα επιμορφωθούν οι συλλογείς δεδομένων και θα οργανωθεί το πρόγραμμα συνεντεύξεων. Έπειτα, θα συλλεχθεί προφορικό υλικό μέσω συνολικά 90 ωριαίων συνεντεύξεων. Οι συνεντεύξεις θα απομαγνητοφωνηθούν και το υλικό θα αναλυθεί ποιοτικά, για κάθε ποικιλία, ως προς τις ακόλουθες παραμέτρους: φωνητική πραγμάτωση, ρολόγια αντίγραφο λεξιλογικές επιλογές, μορφολογικά και κοινωνιογλωσσικά χαρακτηριστικά. Οι απομαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις θα τύχουν περαιτέρω υπολογιστικής επεξεργασίας, ώστε να δημιουργηθεί ένα ηλεκτρονικό σώμα δεδομένων των ποικιλιών που θα αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Τέλος θα υπάρξει ανακοίνωση με τα αποτελέσματα της έρευνας σε διεθνές συνέδριο με κριτές καθώς και δημοσίευση σε περιοδικό με κριτές.
Η παρούσα έρευνα αποτελεί την πρώτη συστηματική έρευνα μεγάλης κλίμακας για την ελληνική ως γλώσσα πολιτισμικής κληρονομιάς η οποία επεκτείνει τη συζήτηση περί γλωσσών πολιτισμικής κληρονομιάς μελετώντας νέες αδιερεύνητες έως τώρα παραμέτρους όπως η συγκριτική μελέτη διαφορετικών ποικιλιών μιας γλώσσας πολιτισμικής κληρονομιάς, η σχέση τους με διαλέκτους ή η επίδραση της γονεϊκής εμπλοκής στη διατήρησή τους.